Kosmisch concreet Nederland
  • Basis-home
    • Curriculum.nu >
      • Nederlands
      • Rekenen-wiskunde
      • Mens en natuur
      • Mens en maatschappij
      • Kunst en Cultuur
      • Burgerschap
      • Bewegen en sport
      • Digitale geletterdheid
      • Engels en moderne vreemde talen
      • Leerplan in beeld
      • Montessori education
      • 7 Ways Montessori Education
    • BBC Earth >
      • Aanbieding 1-10
      • Aanbieding 11-20
      • Aanbieding 21-25
    • Basisbekwaam kosmisch
    • Kernpunten Montessori >
      • 1. Geboorte van onze aarde
    • Ontwikkelingsfasen
    • Voorbereide omgeving
    • Montessori buitenland
  • Kosmische educatie is ...
    • Omschrijvingen
    • Uitgangspunten
    • Opbouw
    • Heden-verleden-toekomst
    • Kosmische aanbieding
    • Samenhang
  • Didactiek
    • Didactiek algemeen
    • Vragen stellen
    • Didactische modellen >
      • Venn-diagram
      • Kringlopen
    • EDI bij kosmisch
    • De kracht van het verhaal >
      • Voorleesboeken
    • Onderzoeksvragen >
      • Werken met richtvragen
      • Onderzoeksvragen dieren
      • Onderzoeksvragen godsdienst
      • Onderzoeksvragen culturen
      • Onderzoeksvragen geologie
      • Onderzoeksvragen algemeen
      • Onderzoeksvragen aardrijkskunde
      • Taxonomie van Bloom
  • Tijd en chronologie
    • Tijdlijnen
    • Maanden
  • Plaats en ruimte
    • Geografie
    • Basistopo wereld >
      • Basistopografie Afrika
      • Basistopografie Australië
      • Basistopo Noord-Amerika
      • Basistopografie Zuid-Amerika
      • Basistopografie Azië
    • Onderzoeksvragen culturen
    • Onderzoeksvragen aardrijkskunde
    • Werelddierenkist
    • Mammoetbomen
    • Lessen over China
    • Foto's poolgebieden
  • A | Kosmische vertellingen
  • B | Big Lessons
    • Big lesson 1
    • Big lesson 2
    • Big lesson 3
    • Big lesson 4
    • Big lesson 5
  • C | Children of the universe
  • D | Big History Project
    • Introductie drempels
    • KE en Big History
    • Drempel 1 | Big Bang
    • Drempel 2 | Stars light up
    • Drempel 3 | New Chemical Elements
    • Drempel 4 | Earth & Solar System
    • Drempel 5 | Life on Earth
    • Drempel 6 | Collective Learning
    • Drempel 7 | Agriculture
    • Drempel 8 | Modern Revolution
    • Toekomst
  • 1. Het verhaal over de oerknal
    • Eerste aanbieding oerknal
    • 15 miljard jaar ...
  • 2. Sterren en ons zonnestelsel
    • Eerste aanbieding
    • 2.1 Sterren >
      • Aanbieding sterrenkaart
      • De elementen >
        • Waterstof
        • Koolstof
        • Stikstof
        • Zuurstof
        • Helium
    • 2.2 Planeten >
      • Planetarium in je klas
      • Aanbieding tellurium
      • De planeten van ons zonnestelsel
  • 3. Het verhaal van de aarde
    • Eerste aanbieding
    • Geologie
    • Grote kaart van de wereld >
      • Gebruik van kaarten
      • Werelddierenkist
    • Kaartlezen
    • 3f. Lengte- en breedtegraden
  • 4. Het leven op de aarde
    • Eerste aanbieding
    • Wat is leven? >
      • 4a. Fossielen
      • 4b. Leven in de zee >
        • Pikaia
      • 4c. Leven op het land >
        • Dinosauriërs
    • Vier rijken
    • A. Eencelligen >
      • Bacteriën
    • B. Schimmels >
      • Paddenstoelen
    • Aanbiedingen plantenrijk
    • C. Plantenrijk >
      • Algen
      • Giftige planten
      • Botanische mapjes
      • Botanische mapjes in boekjes
      • Wortel
      • Stengel of stam >
        • Knol: aardappel
      • Fluitenkruid en Socrates
      • Bol: de tulp
      • bloem
      • Paardenbloem
      • Zaadverspreiding
    • D. Dierenrijk >
      • Film | Holland, natuur in de delta
      • Vissen >
        • Nieuwe haring
        • Plankton
        • Viswijzer
        • Visverwerking
        • Overbevissing
      • Hoe dieren communiceren
      • Veeteelt
      • Van koolwitje tot Marco Polo
    • 4d. Tijdperk van de zoogdieren
    • Werelddierenkist >
      • Leefomgeving
      • Kerndoel 49
      • Eerste aanbieding
      • Europa
      • Afrika
      • Azië
      • Noord-Amerika
      • Zuid-Amerika
      • Australië
      • Antarctica
  • 5. De eerste mens
    • 5a. Het zwarte tijdlint
    • 5b. Ontstaan van de mens >
      • Eerste mens
    • Haps foto-impressie >
      • Haps Apeldoorn
    • Verwerking
    • Menselijk lichaam
    • The Great River
  • 6. Beschavingen | culturen
    • Eerste aanbieding
    • Cultuur | religie
    • Mens en samenleving >
      • Kerndoel mens en samenleving
      • Wereldgodsdiensten
      • Mens en macht
      • Kunstgeschiedenis
      • Bouwwerken
      • Wetenschap en techniek
      • Popmuziek
  • 6a. Het verhaal van het getal
    • Eerste aanbieding
    • Getallen in de natuur
    • Ontstaan van wiskunde
    • 5 Platonische lichamen
    • Ke en rekenen >
      • Rekenen en referentiekaders
      • Wie was Pythagoras?
      • (Super) logo
      • Machten van 10
      • Fibonacci
      • Machten van twee
      • Donald en wiskunde
      • Getallen
  • 6b. Het verhaal van het schrift
    • Eerste aanbieding
    • History of Storytelling
    • Ontstaan van taal
    • Retorica
  • 6c. Wetenschap en technologie
    • Wetenschap in beeld
  • 7. Nu en de toekomst
    • Eerste aanbieding
    • 1. De rol van stikstof
    • 2. Broeikaseffect
    • 21st century skills
    • Heden-verleden-toekomst
    • History and Future Of Everthing
    • Een blik in de toekomst
    • End Of The Universe?
  • Mandala
    • Overzicht kerndoelen
    • Meditatieve muziek
    • Meditatief oosters
  • Privacy
  • Over Andre Gilara
  • Oneliners
  • Snelmenu

De tulp

Classificatie van de tulp |
  • Plantenrijk
  • Zaadplanten
  • Eenzaadlobbigen
  • Leliefamilie (bolgewas)

  • Het Perzische woord 'tulipan' betekent 'tulband'.
Fotografie: A. Gilara
Picture
Geheel naar de delen
Organismen (alles wat leeft) worden als volgt ingedeeld:
  • Bacteriën
  • Schimmels
  • Planten
  • Dieren (ongewervelden en gewervelde dieren).

Kenmerken van planten
Planten kunnen zelf voedsel maken d.m.v. fotosynthese. Daardoor staan ze in het begin van de voedselkringloop.

Indeling plantenrijk
De plantenwereld kunnen we verdelen in twee groepen: de sporenplanten en de zaadplanten. De indeling is op basis van de voortplanting.

De meeste planten bestaan uit de volgende onderdelen:
  • wortel
  • ondergronds stengeldeel
  • stengel
  • bladeren
  • bloemen
Kijk op Yurls plantenlijn voor specifieke informatie.

Er zijn drie soorten ondergrondse stengeldelen: de bollen, knollen en de wortelstok. De tulp is een bolgewas.

Montessorimateriaal

Botanische mapjes

Bol: nr 82 t/m 87
Picture


Mens en natuur

Mens en levende natuur
Ondergrondse stengeldelen zijn verdikte delen van de stengel of van de wortel. In dit deel wordt reservevoedsel opgeslagen. De plant gebruikt dit voedsel om vroeg in het voorjaar boven de grond uit te komen.

Een bol heeft rokken, dit zijn eigenlijk de bladeren.

Cyclus
Tulpen worden in oktober en november geplant (oorzaak: ze hebben een koude periode nodig om te kunnen groeien). In april t/m juni bloeien de tulpen.

Bollen als voedsel
ui

Bollen als siergewas
sneeuwklokje
tulp
narcis
hyacint
blauw druifje
Foto
Meer informatie over het plantenrijk kunt u vinden op Yurls plantenrijk. Op de foto  ziet u de kievitsbloem. Dit bolgewas behoort tot dezelfde familie (lelie) als de tulp.

Fotografie: A. Gilara




Mens en niet levende natuur

Tulpenbollen houden niet van water. Ze groeien goed op een bodem waar het water snel wegzakt.
Vroeger werden enkele duinen afgegraven, men had zand nodig. Dit afgraven noemen we afgeesten. De gebieden achter de duinen noemen we geestgronden.

Bekijk de clipjes op Schooltv beeldbank

Bron: www. schooltv.nl

Tulpen hebben ook kalk nodig. Kalk ontstaat uit schelpen. De plantenresten vergaan door de kalk en daardoor ontstaat humus. Humus is erg vruchtbaar waardoor de bollen goed groeien.

Mens en ruimte

De bollenvelden kunt u vinden in Zuid-Holland o.a. in Lisse. Aalsmeer (Noord-Holland) is bekend vanwege de bloemenveiling.
Gebruik Yurls Nederland om meer informatie over Noord en Zuid-Holland te onderzoeken.

Tips
  • Basistopografie Zuid-Holland
  • Basistopografie Noord-Holland (Aalsmeer bloemenveiling)
  • Grondsoorten (o.a. geestgronden)
  • Toerisme en bezienswaardigheden (Keukenhof)

Onderzoek een provincie
Foto

Mens en cultuur

Mens en zingeving (mens en kunst)
In de Gouden Eeuw werd de tulp in aquarel en dekverf weergegeven. Bekijk het tulpenboek van Jacob Marrel.

Rijksmuseum Amsterdam

Mens en tijd

Ontdekkers en hervormers (1500-1600)
De tulp groeit in het wild in Turkije en Perzië (oude naam voor Iran). In de tuinen van paleizen waren tulpen te zien. Tulpen gaven aanzien.

Regenten en vorsten (1600-1700)
Gouden Eeuw

De tulp was zeer exclusief en erg duur. Er ontstond in 1634 een tulpenmanie. Een tulpenbol was evenveel waard als een grachtenhuis in Amsterdam.
De windhandel ontstond: alles werd op papier geregeld. De tulpen werden maar een keer per jaar uit de grond gehaald. Sommige handelaars hadden de tulp nog nooit gezien. Er werd veel illegaal gehandeld. De regering greep in 1937 in. De prijs werd voortaan vastgesteld op 50 florijnen.

Pruiken en revoluties (1700-1800)
In Turkije waren de prijzen voor tulpenbollen nog erg hoog. Gemiddeld werd er (omgerekend) 160.000 gulden voor betaald. Ook hier greep de overheid in en stelde vaste prijzen op.

Wereldoorlogen (1900-1950)
De winter van 1944/45 was erg koud. Door een spoorwegstaking werd er geen voedsel meer vervoerd, ook de schepen lagen stil.
Mensen aten tulpen, suikerbieten en waterige soep.
Het voedsel raakte op en mensen werden ziek en raakten uitgeput.
22.000 Nederlanders zijn door de honger gestorven.

Bron: Schooltv beeldbank

Foto
Gouden Eeuw

Foto
Wereldoorlogen

Powered by Create your own unique website with customizable templates.
  • Basis-home
    • Curriculum.nu >
      • Nederlands
      • Rekenen-wiskunde
      • Mens en natuur
      • Mens en maatschappij
      • Kunst en Cultuur
      • Burgerschap
      • Bewegen en sport
      • Digitale geletterdheid
      • Engels en moderne vreemde talen
      • Leerplan in beeld
      • Montessori education
      • 7 Ways Montessori Education
    • BBC Earth >
      • Aanbieding 1-10
      • Aanbieding 11-20
      • Aanbieding 21-25
    • Basisbekwaam kosmisch
    • Kernpunten Montessori >
      • 1. Geboorte van onze aarde
    • Ontwikkelingsfasen
    • Voorbereide omgeving
    • Montessori buitenland
  • Kosmische educatie is ...
    • Omschrijvingen
    • Uitgangspunten
    • Opbouw
    • Heden-verleden-toekomst
    • Kosmische aanbieding
    • Samenhang
  • Didactiek
    • Didactiek algemeen
    • Vragen stellen
    • Didactische modellen >
      • Venn-diagram
      • Kringlopen
    • EDI bij kosmisch
    • De kracht van het verhaal >
      • Voorleesboeken
    • Onderzoeksvragen >
      • Werken met richtvragen
      • Onderzoeksvragen dieren
      • Onderzoeksvragen godsdienst
      • Onderzoeksvragen culturen
      • Onderzoeksvragen geologie
      • Onderzoeksvragen algemeen
      • Onderzoeksvragen aardrijkskunde
      • Taxonomie van Bloom
  • Tijd en chronologie
    • Tijdlijnen
    • Maanden
  • Plaats en ruimte
    • Geografie
    • Basistopo wereld >
      • Basistopografie Afrika
      • Basistopografie Australië
      • Basistopo Noord-Amerika
      • Basistopografie Zuid-Amerika
      • Basistopografie Azië
    • Onderzoeksvragen culturen
    • Onderzoeksvragen aardrijkskunde
    • Werelddierenkist
    • Mammoetbomen
    • Lessen over China
    • Foto's poolgebieden
  • A | Kosmische vertellingen
  • B | Big Lessons
    • Big lesson 1
    • Big lesson 2
    • Big lesson 3
    • Big lesson 4
    • Big lesson 5
  • C | Children of the universe
  • D | Big History Project
    • Introductie drempels
    • KE en Big History
    • Drempel 1 | Big Bang
    • Drempel 2 | Stars light up
    • Drempel 3 | New Chemical Elements
    • Drempel 4 | Earth & Solar System
    • Drempel 5 | Life on Earth
    • Drempel 6 | Collective Learning
    • Drempel 7 | Agriculture
    • Drempel 8 | Modern Revolution
    • Toekomst
  • 1. Het verhaal over de oerknal
    • Eerste aanbieding oerknal
    • 15 miljard jaar ...
  • 2. Sterren en ons zonnestelsel
    • Eerste aanbieding
    • 2.1 Sterren >
      • Aanbieding sterrenkaart
      • De elementen >
        • Waterstof
        • Koolstof
        • Stikstof
        • Zuurstof
        • Helium
    • 2.2 Planeten >
      • Planetarium in je klas
      • Aanbieding tellurium
      • De planeten van ons zonnestelsel
  • 3. Het verhaal van de aarde
    • Eerste aanbieding
    • Geologie
    • Grote kaart van de wereld >
      • Gebruik van kaarten
      • Werelddierenkist
    • Kaartlezen
    • 3f. Lengte- en breedtegraden
  • 4. Het leven op de aarde
    • Eerste aanbieding
    • Wat is leven? >
      • 4a. Fossielen
      • 4b. Leven in de zee >
        • Pikaia
      • 4c. Leven op het land >
        • Dinosauriërs
    • Vier rijken
    • A. Eencelligen >
      • Bacteriën
    • B. Schimmels >
      • Paddenstoelen
    • Aanbiedingen plantenrijk
    • C. Plantenrijk >
      • Algen
      • Giftige planten
      • Botanische mapjes
      • Botanische mapjes in boekjes
      • Wortel
      • Stengel of stam >
        • Knol: aardappel
      • Fluitenkruid en Socrates
      • Bol: de tulp
      • bloem
      • Paardenbloem
      • Zaadverspreiding
    • D. Dierenrijk >
      • Film | Holland, natuur in de delta
      • Vissen >
        • Nieuwe haring
        • Plankton
        • Viswijzer
        • Visverwerking
        • Overbevissing
      • Hoe dieren communiceren
      • Veeteelt
      • Van koolwitje tot Marco Polo
    • 4d. Tijdperk van de zoogdieren
    • Werelddierenkist >
      • Leefomgeving
      • Kerndoel 49
      • Eerste aanbieding
      • Europa
      • Afrika
      • Azië
      • Noord-Amerika
      • Zuid-Amerika
      • Australië
      • Antarctica
  • 5. De eerste mens
    • 5a. Het zwarte tijdlint
    • 5b. Ontstaan van de mens >
      • Eerste mens
    • Haps foto-impressie >
      • Haps Apeldoorn
    • Verwerking
    • Menselijk lichaam
    • The Great River
  • 6. Beschavingen | culturen
    • Eerste aanbieding
    • Cultuur | religie
    • Mens en samenleving >
      • Kerndoel mens en samenleving
      • Wereldgodsdiensten
      • Mens en macht
      • Kunstgeschiedenis
      • Bouwwerken
      • Wetenschap en techniek
      • Popmuziek
  • 6a. Het verhaal van het getal
    • Eerste aanbieding
    • Getallen in de natuur
    • Ontstaan van wiskunde
    • 5 Platonische lichamen
    • Ke en rekenen >
      • Rekenen en referentiekaders
      • Wie was Pythagoras?
      • (Super) logo
      • Machten van 10
      • Fibonacci
      • Machten van twee
      • Donald en wiskunde
      • Getallen
  • 6b. Het verhaal van het schrift
    • Eerste aanbieding
    • History of Storytelling
    • Ontstaan van taal
    • Retorica
  • 6c. Wetenschap en technologie
    • Wetenschap in beeld
  • 7. Nu en de toekomst
    • Eerste aanbieding
    • 1. De rol van stikstof
    • 2. Broeikaseffect
    • 21st century skills
    • Heden-verleden-toekomst
    • History and Future Of Everthing
    • Een blik in de toekomst
    • End Of The Universe?
  • Mandala
    • Overzicht kerndoelen
    • Meditatieve muziek
    • Meditatief oosters
  • Privacy
  • Over Andre Gilara
  • Oneliners
  • Snelmenu